รู้จัก…ทีมวิตามินกินเสริมกัน
ช่วยให้ภูมิคุ้มกันดี
แค่วิตามิน C อย่างเดียวอาจไม่พอ วิตามินอะไร
เสริมภูมิคุ้มกันได้
ในช่วงที่เรายังต้องเผชิญกับการแพร่ระบาดของโควิด-19 หลากหลายสายพันธุ์ มลภาวะต่างๆ รวมถึงสภาพอากาศเปลี่ยนแปลงบ่อย
แต่ยังมีความจำเป็นต้องออกจากบ้านไปทำงานไปใช้ชีวิตอยู่ สิ่งที่ทุกคนต้องให้ความสำคัญและมีความจำเป็นมากๆ ในช่วงนี้คือ
การเสริมภูมิคุ้มกันร่างกายให้แข็งแรงมากที่สุดเพราะการมีภูมิคุ้มกันที่ดี ให้ประโยชน์กับเรามากกว่าที่ทุกคนคิด นั่นคือ
ช่วยลดความเสี่ยงติดเชื้อ
เมื่อมีสิ่งแปลกปลอมหรือเชื้อก่อโรคเข้ามาระบบภูมิคุ้มกันจะเป็นด่านหน้า ที่เหมือนกับกองทัพที่ออกมาปกป้องเรา ยกตัวอย่าง เมื่อมีเชื้อ
โควิด-19 เข้าสู่ร่างกายเราจะมีทหารภูมิคุ้มกันกองหนึ่ง (เรียกว่า B cells) มาสร้างสารต้านเชื้อที่เรียกว่า แอนติบอดี้ อีกกองหนึ่งจะสร้างภูมิคุ้มกันอีกกลุ่ม (เรียกว่า T cells) เพื่อเข้าไปสังหารเซลล์ของเราที่ติดเชื้อแล้วและทหารทั้ง 2 กองนี้ จะมีหน้าที่จดจำเชื้อเหล่านี้อยู่เพื่อ
สร้างภูมิคุ้มกันในครั้งหน้าให้มาจัดการกับเชื้อตัวเดิมได้เร็วมากขึ้นเพราะเคยพบกันมาแล้ว1
ช่วยให้วัคซีนทำงานได้ดีขึ้น4
เมื่อภูมิคุ้มกันของเราแข็งแรงจะช่วยให้ผลลัพธ์ของการตอบสนองต่อวัคซีนดีขึ้นได้ด้วยในขณะที่หลายๆคน กำลังรอการฉีดวัคซีนอยู่หรือได้ฉีดวัคซีนกันไปแล้วรู้หรือไม่ว่าการมีภูมิคุ้มกันที่ดีช่วยให้วัคซีนทำงานได้ดีขึ้น ดังมีการศึกษาเร็วๆ นี้ที่กล่าวถึงการเสริมภูมิคุ้มกันร่วมไปกับการฉีดวัคซีนโควิด-19 มีส่วนช่วยลดภูมิคุ้มกันเสื่อม (Immunosenescence) และไปกระตุ้นเพิ่มจำนวนเซลล์ภูมิคุ้มกันจึงทำให้ประสิทธิภาพของวัคซีนดีขึ้น2
ดังนั้นจึงเป็นเรื่องที่จำเป็นอย่างมากในช่วงนี้ ที่เราต้องดูแลภูมิคุ้มกันให้แข็งแรง เพราะในทุกนาทีที่ผ่านไปภูมิของเราก็ลดน้อยลงตลอดเวลา ดังนั้นถ้าไม่อยากให้เหลือเพียงภูมิคุ้มกันทิพย์ วันนี้หมอมีคำแนะนำในการเลือกรับประทานอาหาร แร่ธาตุและวิตามินต่างๆ ที่ช่วยเสริมภูมิคุ้มกันมาฝาก ทุกคนอาจรู้จักวิตามินหลากหลายชนิดที่ช่วยเสริมภูมิคุ้มกัน แต่หลายคนคงยังไม่ทราบว่าจริงๆ แล้ว การเลือกรับประทานวิตามินแต่ละชนิด “จับคู่กันได้ถูก”จะทำงานร่วมกันเป็นทีมได้อย่างมีประสิทธิภาพ เปรียบเสมือนการทำงานดีขึ้นเป็นหลายเท่า
สารอาหาร, วิตามินและแร่ธาตุ “ดรีมทีม”
เสริมภูมิคุ้มกันที่ขาดไม่ได้ รับประทานควบคู่กัน
ผสานการทำงานได้ดีเยี่ยม
1) วิตามินซี วิตามินเสริมภูมิคุ้มกันที่ทุกคนนึกถึงเป็นอันดับต้นๆ เพราะเป็นตัวช่วยสำคัญในการเพิ่มจำนวนเม็ดเลือดขาวลิมโฟไซต์เพิ่มกิจกรรมของ Natural Killer Cell ที่เป็นตัวช่วยต้านการติดเชื้อได้ดี3 จึงทำงานเป็นทีมได้ดีกับ “วิตามินดี” ที่ช่วยกระตุ้นเม็ดเลือดขาวชนิดเก็บกินเชื้อ (Macrophage) หรือทำงานผสานกับ “ซิงก์” (สังกะสี) ที่มีส่วนช่วยในการกระตุ้นเซลล์ภูมิคุ้มกันที่ Natural Killer cell เช่นเดียวกันพร้อมกับช่วย พัฒนากลไกภูมิคุ้มกัน และสร้างเม็ดเลือดขาวอย่างนิวโทรฟิล ให้เป็นเกราะคุ้มครองเรา4
2) โพรไบโอติก จัดเป็นพระเอกที่ช่วยเสริมภูมิเราได้แบบที่ไม่ควรมองข้ามเพราะมีการศึกษาหลายงานที่ทำเกี่ยวกับความสัมพันธ์ของจุลินทรีย์ในลำไส้และภูมิคุ้มกันร่างกายเพราะลำไส้มีความเชื่อมโยงกับสมองและปอดในแง่ของภูมิคุ้มกันโดยตรงด้วยซึ่งทั้งโพรไบโอติกส์นี้จะช่วยเสริมภูมิคุ้มกันให้เราได้มากผ่านการช่วยปรับสมดุลของเชื้อจุลินทรีย์ดีๆ ในทางเดินอาหารที่มีผลกับภูมิคุ้มกันสุขภาพโดยรวม5 รวมทั้งช่วยกระตุ้นภูมิคุ้มกันที่ Natural Killer Cells6 โดยสามารถเติมโพรไบโอติกให้ร่างกายด้วยการเลือกรับประทานโยเกิร์ต, นมเปรี้ยวหรือกิมจิ และยิ่งเลือกโพรไบโอติกสายพันธุ์ที่มีงานวิจัยนานาชาติรองรับยิ่งดีครับ
3) วิตามินดี เป็นวิตามินอีกหนึ่งชนิดที่เหมาะกับภูมิคุ้มกัน ดังการศึกษาเร็วๆ นี้พบว่าคนไข้โควิดที่มีวิตามินดีในร่างกาย เพียงพอจะลดความเสี่ยงต่อความรุนแรงของโรคจนถึงขั้นลดเสี่ยงจากการเสียชีวิตได้7 นั่นเป็นเพราะวิตามินดีพิเศษตรงที่มีบทบาทเด่นในการช่วยเสริมภูมิให้ตอบสนองต่อเชื้อโรคได้ดีและต้านการอักเสบได้โดยผ่านกลไกกระตุ้นการทำงานของเซลล์ ภูมิคุ้มกันที่เป็นพระเอกอย่าง T cell และแมกโครฟาจ ที่พูดง่ายๆ ว่าเป็นกองทหารพิทักษ์เราจากเชื้อก่อโรค7 ซึ่งต้องทำงาน “เป็นทีม” จึงเหมาะที่จะรับประทานคู่กับ “วิตามินซีและกลุ่มของโพรไบโอติก”
4) ซิงก์ หรือ สังกะสี เป็นแร่ธาตุที่ร่างกายไม่อาจขาดได้เพราะมีส่วนในการช่วยถึงในระดับเซลล์ภูมิคุ้มกันของเราและช่วยต้านอนุมูลอิสระอันเป็นต้นเหตุที่ทำให้ภูมิคุ้มกันร่างกายเสื่อมดังมีรายงานการศึกษาพบว่าผู้ที่ขาดซิงก์มีการทำงานของเซลล์เก็บกินเชื้อโรคและการต้านอนุมูลอิสระที่ด้อยลง6 ซึ่งเรื่องนี้เป็นสิ่งท่ี่เราป้องกันได้ด้วยการรับประทานซิงก์ให้เหมาะสมครับ สำหรับซิงก์ ถ้าให้ดีควรทานคู่กับสารอาหารและวิตามินที่่ช่วยในเรื่องการสร้างเม็ดเลือดขาวเป็นภูมิคุ้มกัน ดังมีการศึกษาrandomized controlled intervention trials ที่ให้อาสาสมัครรับประทานวิตามินซี 1 กรัม และซิงก์ 30 มิลลิกรัม พบว่าการเลือกจับคู่กันให้ถูกดังเช่นการรับประทานวิตามินซีและซิงก์ในปริมาณที่ “เหมาะสม” นั้นช่วยบรรเทาอาการและ “ลดระยะ เวลาเจ็บป่วย” จากการติดเชื้อทางเดินหายใจเช่นหวัดได้มาก นอกจากนั้นยังพบว่า “วิตามินซี” และ “ซิงก์” ช่วยลดอุบัติการณ์และช่วยให้การรักษาดีขึ้นทั้งโรคปอดติดเชื้อ, ท้องเสียติดเชื้อและการติดเชื้อมาลาเรียในเด็กๆ ได้อีกด้วย6 จะเห็นได้ว่าซิงก์จะช่วยเราได้ดีถ้ามีทีมร่วม หรือจำง่ายๆ ว่าวิตามินซี, วิตามินดี และโพรไบโอติก จับมือร่วมกับซิงก์เป็นพันธมิตรพิชิตเชื้อโรคครับ
5) ซีลีเนียม สุดท้ายกับแร่ธาตุที่ทรงพลังสุดปังมากๆ ในการต้านอนุมูลอิสระที่เป็นผู้ร้ายตัวฉกาจในร่างกายเราได้อย่างมีประสิทธิภาพครับ เพราะเจ้าอนุมูลอิสระทำให้ร่างกายเราและภูมิคุ้มกันเสื่อมจนเป็นต้นเหตุของโรคร้ายต่างๆอย่างอัลไซเมอร์8, อัมพาตหรือมะเร็งได้เลย9 ดังนั้นการได้รับซีลีเนียมจึงเท่ากับ ช่วยให้เราเสริมภูมิคุ้มกันและยังช่วยป้องกันโรคร้ายอื่นๆ ได้ อย่างถึงต้นตอ ดังมีรายงานการวิจัยว่าการขาดซีลีเนียมนำไปสู่หายนะของการตอบสนองของภูมิคุ้มกัน10 นอกจากนั้น ซีลีเนียมแบบเสริมยังช่วยสร้างความแกร่งให้ระบบภูมิคุ้มกันของผู้ที่ติดเชื้อวัณโรคหรือไวรัสไข้หวัดใหญ่ได้ด้วย11 และช่วย ป้องกันการเกิดพายุสารอักเสบ (Cytokines storm) อันเป็น หายนะต่อร่างกาย ซึ่งการกินซีลีเนียมถ้าให้ดี ควรรับประทาน คู่กับวิตามินซีและวิตามินดี เพราะวิตามินซีช่วยสร้างสารไซโตไคน์ ที่มีฤทธิ์ต้านไวรัสได้ดี ส่วนวิตามินดี กับซีลีเนียมนั้น
+++++พบว่ามีระดับ ที่ต่ำในผู้ที่ป่วยด้วยโรคติดเชื้อทางเดินหายใจ12 จึงสำคัญกับเราทุกคนในช่วงแพร่ระบาดของไวรัสเป็นอย่างมากมาก
ดังนั้นจะเห็นว่าการเสริมภูมิคุ้มกันนั้นจำเป็นในทุกวัยไม่ใช่แค่เพียงในผู้สูงวัยหรือผู้ใหญ่เท่านั้น และสิ่งสำคัญคือยิ่งเริ่มเร็วยิ่งดีทั้งเรื่องการกิน,การนอน, การออกกำลังกาย โดยเฉพาะถ้ามีแหล่งสารอาหารที่จัดเป็น “ดรีมทีม” ช่วยเสริมทัพสร้างภูมิคุ้มกันอยู่ใกล้ตัว ก็ควรหามาช่วยร่างกายไว้
